Als zwanger worden niet zomaar lukt
Als zwanger worden niet zomaar lukt
Klassiek homeopaat Jeroen Morssink
in het kort
Lukt het je langer dan een jaar niet om zwanger te worden, dan kun je naar de huisarts gaan. Die zal je doorsturen naar een gynaecoloog. Deze gaat vervolgens aan de slag met medische ingrepen en het toedienen van hormonen. Misschien vind je dit normaal en verwacht je ook niks anders. Maar hoe normaal is het om bij onvruchtbaarheid chemische hormonen te gaan slikken en ingrepen in je lichaam te laten doen?
We weten al heel lang dat gezond leven de eerste, de goedkoopste en de beste manier is om je vruchtbaarheid te bevorderen. In een normale wereld zou je dus verwachten dat dit precies is waar je huisarts het met jullie over gaat hebben. Maar dat doet je huisarts niet. Dat is bijzonder, maar dat heeft een oorzaak. In de tien jaar dat een (huis)artsenopleiding duurt, wordt vrijwel niets geleerd over wat echte gezondheid is en over wat de echte oorzaken van ziekte zijn. Er wordt ook niets geleerd over hoe je met voeding, beweging, ontspanning en natuurlijke geneesmiddelen je zelf gezond kunt houden en maken. Dat is echt wel wat veel jonge medicijnenstudenten hopen als ze vol idealisme aan hun studie beginnen. Maar na tien jaar komen ze er in de praktijk achter dat ze de hele dag recepten zitten uit te schrijven. Dat ze niet bezig zijn met het bevorderen van gezondheid maar met bestrijden van allerlei klachten met pillen, onderzoeken, nog meer pillen en nog meer onderzoeken. En er is niets mis met pillen en onderzoeken, maar natuurlijk pas nadat je de echte oorzaken hebt aangepakt. Net zo min als er iets mis is met het dweilen van de vloer. Maar zou je dat blijven doen als de kraan open blijft staan en niemand van plan is om die dicht te doen?
Een andere kijk op onvruchtbaarheid
Een andere kijk op onvruchtbaarheid
Op zoek naar de echte oorzaken
Het is niet zo dat in de natuur alle dieren nakomelingen krijgen. Zwakkere en zieke dieren zijn vaak onvruchtbaar. Dat is een bescherming van de natuur om te voorkomen dat er zwakke en zieke nakomelingen geboren worden. Maar in de mensenwereld is het moeilijk om te accepteren dat ‘iedereen gewoon kinderen kan krijgen maar wij niet’. We worden verdrietig van het idee geen kindje te kunnen krijgen en stiekem vinden we misschien ook wel dat we er gewoon recht op hebben. Dus, ondanks dat ons lichaam ons duidelijk maakt dat er iets niet helemaal klopt en dat we daardoor op dit moment geen kinderen krijgen, willen we liever niet naar ons lichaam luisteren. We maken een afspraak bij de gynaecoloog en verwachten dat hij ondanks onze ongezonde situatie toch iets kan bedenken waardoor we wél zwanger kunnen worden. Nu is niet onze bedoeling om welke keuze dan ook te veroordelen. We snappen echt je pijn en verdriet wel als je in zo’n situatie zit. Maar we willen je wel graag laten zien dat je ook op een andere manier met de situatie kunt omgaan. Dat kan je namelijk heel erg veel gaan opleveren. Ja, nog meer dan ‘alleen’ een kindje.
Oorzaak en gevolg
Als we zeggen dat iedereen gelukkig wil zijn, trappen we natuurlijk een open deur in. En we weten ook allemaal dat gelukkig worden niet altijd even makkelijk is… Er zijn honderden boeken geschreven met allemaal hetzelfde onderwerp: Hoe word ik gelukkig in 3, 7, 10 of 648 stappen? Aan al die boeken kun je iets hebben. Maar bij al die regels en trucs om gelukkig te worden is er eentje het allerbelangrijkste. Dat is dat je leert om het verband te gaan zien tussen oorzaak en gevolg. Ofwel dat je ontdekt Wat je ergens aan input moet instoppen om er een tijd later de goede output uit te halen? Die verbanden tussen oorzaak en gevolg, leer je tijdens je leven. Als kind van twee weet je niet dat een hete kachel pijn kan doen. Dat leer je, soms door schade en schande. Ook als mensheid leren we naarmate we meer ‘volwassen’ worden. In 1950 werd er door sommige artsen nog beweerd dat roken gezond voor je was. Ze hadden geen idee dat het longkanker kon veroorzaken. Hetzelfde met asbest waarvan pas veel later ontdekt werd dat het kanker kon veroorzaken. Tot 1975 schreven huisartsen massaal het kunstmatige DES-hormoon voor omdat ze dachten dat ze hiermee miskramen konden voorkomen en het voor gezondere baby’s zou zorgen. Al 22 jaar hadden kunnen weten dat dit flauwekul was (onderzoek Dieckmann, 1953), maar artsen waren meer onder de indruk van de glimmende kleurenfolders van de farmaceutische industrie. Het gevolg was dat 220.000 moeders en hun dochters te maken kregen met misvormde baarmoeders, problemen met vruchtbaarheid en vaginakanker. Tot op de dag van vandaag. Het is dus van levensbelang dat we steeds meer het echte verband gaan zien tussen oorzaken en gevolgen. We kunnen er gelukkiger door worden.
Over Jeroen
Jeroen Morssink heeft al zo’n 34 jaar een eigen praktijk als klassiek homeopaat in het noorden van het land. Als homeopaat is Jeroen gespecialiseerd in persoonlijke ontwikkeling en bewustwording.
Naast zijn praktijk is Jeroen schrijver en uitgever van onder andere ‘Doei Angst, Hallo Liefde‘ en ‘Hé dokter, wordt wakker’.
Klassieke homeopathie
hetpadnaargezondheid.nl
Ingeverij Ondersteboven
www.ingeverijondersteboven.nl
Maar wat artsen daarbij voor het gemak maar even overslaan is het feit dat er dus echt een oorzaak is waarom de zaadcellen van een man of vrouw te weinig vruchtbaar zijn.
Het forceren van een zwangerschap
De belangrijkste medische oorzaken van het geen kinderen kunnen krijgen, zijn:
- de zaadcellen van de man zijn niet vruchtbaar genoeg
- de eicellen van de vrouw zijn niet vruchtbaar genoeg
- de eileiders van de vrouw zijn verstopt
- de eicellen kunnen niet goed in het baarmoederslijmvlies innestelen
- de hormoonbalans bij de vrouw is verstoord
En ja, je kunt door het toedienen van kunstmatige hormonen in veel gevallen inderdaad ondanks al deze oorzaken een zwangerschap ‘afdwingen’. Maar wat artsen daarbij voor het gemak maar even overslaan is het feit dat er dus echt een oorzaak is waarom de zaadcellen van een man of vrouw te weinig vruchtbaar zijn. Dat er een oorzaak is dat eileiders verkleven. Dat er een oorzaak is dat de hormoonbalans bij een vrouw is verstoord. En omdat medicijnen en kunstmatige hormonen zo krachtig zijn tegenwoordig, vooral als je er ongezond veel van neemt, kun je inderdaad in veel gevallen die oorzaken maar overslaan en dwars door alle stoplichten die op rood staan toch een zwangerschap forceren.
De vraag is of dat erg is. Je hebt ongetwijfeld een vriendin of een zus of een buurvrouw die niet zwanger kon worden en dankzij een behandeling in het ziekenhuis nu wel een prachtkindje heeft. Dus waar hebben we het over?
Regulier behandelen?
Wat is goed, wat is wijsheid?
We gaan het niet makkelijker maken dan het is. Dit zijn lastige dingen om met elkaar over te praten zonder iemand te kwetsen. Want geen kinderen kunnen krijgen als je dat graag wilt is heel verdrietig en iedereen moet daar echt zijn of haar eigen keuzes in maken. Maar omdat wij het belangrijk vinden dat we steeds gelukkiger worden en omdat het snappen van oorzaak en gevolg daar volgens ons heel belangrijk bij is, willen we toch proberen daar op een wat andere manier naar te kijken. En je bent helemaal vrij om bij je eigen ideeën hierover te blijven.
Wat we graag willen doen is een paar stappen naar achteren zetten, zodat we over het hee proces wat meer overzicht hebben. Dat betekent dat we verder willen kijken dan het geluk op dit moment van de twee ouders die via een hormoonbehandeling en/of een ingreep net een kindje hebben gekregen. Dat geluk is er en dat gunnen we iedereen. Je moet je bij het lezen van dit stukje ook vooral niet schuldig gaan voelen over de keuzes die je in het verleden gemaakt hebt. We willen je bij een eventuele volgende zwangerschap alleen nog een extra keuze geven, zodat er wat te kiezen valt. Maar jij en je partner zijn degenen die de keuzes maken en het is belangrijk dat jullie daar allebei van harte achter staan, welke keuze je ook maakt.
En dat we een keuzemogelijkheid willen bieden is, omdat we merken dat er ook veel a.s. ouders zijn, voor wie het medische traject helemaal geen vanzelfsprekendheid is. Daarbij horen we regelmatig de volgende vragen langskomen. De eerste is: Wat betekent de medische behandeling zelf voor mij? Hoe belastend is die? En de tweede is: Wat betekent de behandeling voor de gezondheid van ons kindje en mijzelf op een iets langere termijn?
Mogelijke gevolgen op termijn
Op de eerste vraag gaan we hier geen antwoord geven. Je gynaecoloog kan daar meer over vertellen en op verschillende fora kun je daar ook wel allerlei meningen over vinden. Waar wij nu even bij willen stilstaan is bij de vraag, wat de gevolgen op langere termijn zijn. En dat is een lastige want er is gewoon nauwelijks onderzoek op dat gebied. Vreemd natuurlijk, maar ons is geen onderzoek bekend naar het verschil in ontwikkeling tussen kinderen die op een natuurlijke manier verwekt zijn en kinderen die via IVF, IUI of andere niet-natuurlijke manieren verwekt zijn. Zijn er bij de ene groep meer problemen tijdens de zwangerschap? Zijn er meer miskramen? Meer vroeggeboortes? Zijn er meer problemen bij de bevalling? Meer inleidingen? Meer keizersneden? Zijn er na de geboorte meer problemen? Meer problemen met borstvoeding? Meer huilbaby’s? Zijn er meer fysieke, emotionele of mentale ontwikkelingsproblemen? Zijn er meer infecties? Meer problemen met de luchtwegen? Is er meer autisme, meer ADHD? Je kunt een eindeloze rij vragen bedenken, maar het antwoord op alle vragen is: We weten het niet, we hebben het nooit onderzocht. Natuurlijk is dat vreemd. We grijpen medisch in en we zijn blij met het resultaat maar we onderzoeken niet of er ook negatieve gevolgen zijn. En misschien zijn die er helemaal niet, maar het zou logisch en prettig zijn als we daar wél zeker van konden zijn. Want er is wel iets aan de hand met onze kinderen. Er is een enorme toename van ADHD en autisme en niemand weet waar die toename vandaan komt. Het mag niet aan vaccinaties liggen en een onderzoek dat het verband ontkent, wordt door de medische wereld omarmt en gebruikt om alle onderzoeken die wel een verband laten zien van de tafel te vegen. Ligt het aan de toenemende hoeveelheid straling? Er zijn tegenstrijdige onderzoeken waarvan sommige de schadelijkheid aantonen en andere de schadelijkheid ontkennen. Het ingewikkelde is dat er zowel bij vaccinaties als bij straling enorme financiële belangen op het spel staan, waardoor elk onderzoek bij voorbaat twijfelachtig is. En het ontbreekt aan een overheid die haar bevolking beschermt met onafhankelijk onderzoek. Wat overblijft is dat iedereen maar ‘op zijn gevoel moet afgaan’…
En natuurlijk wil je dan ook weten of er andere manieren zijn om met verminderde vruchtbaarheid om te gaan.
Wat wil jij?!
Sterker worden
Dat ‘op je gevoel afgaan’ kan lastig zijn, vooral als je in een omgeving leeft met een moeder, een schoonmoeder, vriendinnen, tantes en buren die allemaal wel ‘iets vinden’.
Dus als je het goed wilt doen als aanstaande mama of papa, dan word je wel wat op jezelf teruggeworpen. Je kunt overlopen met twijfels en met vragen: Durf ik wel een kind ‘neer te zetten’ in deze enge wereld met alle milieuproblemen en oorlogen die er zijn? Moet ik een medisch traject in als ik niet zwanger kan worden? Moet ik al vaccinaties nemen tijdens mijn zwangerschap? Moet ik de kleine laten vaccineren als hij opgroeit? Wat doe ik als hij ziek wordt? Naar de dokter gaan en terugkomen met antibiotica? Of zijn amandelen laten wegsnijden? Hoe lang geef ik borstvoeding? En wat geven we ons kindje daarna te eten? Hetzelfde wat wij vroeger kregen? Of probeer ik zoveel mogelijk suiker te vermijden? Moet ik het wel vlees en zuivel geven? Krijgt het dan geen tekorten? Moet ik minder gaan werken om meer bij mijn kindje te zijn of is een crèche prima? Wat voor onderwijs willen we later? Tja…. en nog duizend van dat soort vragen…
Nu zijn er bij al die vragen natuurlijk evenveel antwoorden te bedenken, maar heel globaal kun je twee groepen onderscheiden. De eerst groep is de groep die het zekere voor het onzekere neemt, dezelfde weg wil gaan als de ouders deden, de verantwoordelijkheid graag uit handen geven aan de arts en het consultatiebureau en die het spannend vindt om een eigen weg te gaan volgen. De andere groep, je raadt het al, is in al die dingen tegengesteld. Er is bij die groep ook veel twijfel of we met alles wat we altijd gedaan hebben wel de goede kant op gaan. Of doorgaan op dezelfde manier wel zo goed is voor ons en onze kinderen, voor onze gezondheid, voor onze toekomst, voor de Aarde waarop we leven. Het is ook precies deze groep die probeert de eigen werkelijkheid en waarheid zoals die is meegekregen, iets groter te maken. En natuurlijk wil je dan ook weten of er andere manieren zijn om met verminderde vruchtbaarheid om te gaan. Speciaal voor deze groep (voor jou dus) een paar tips waar jezelf op kunt letten in de voorbereiding op je zwangerschap.
Je vruchtbaarheid zelf verhogen
Wat kun je zelf doen?
Laten we beginnen met de dingen die eigenlijk iedereen wel weet. Echt schadelijke dingen, zoals roken, blowen, xtc en andere drugs moet je natuurlijk laten staan. Maar ook bij een loonbedrijf werken en regelmatig round-up sproeien is niet handig als je vriendin zwanger wil worden en jullie een gezond kindje willen krijgen. Ook de stoffen die in de industrie gebruikt worden zijn dan wel een stuk veiliger dan 50 jaar geleden, maar er kunnen nog altijd stoffen zijn waar je niet teveel mee in aanraking wilt komen. Zoek eens uit waarmee je in contact komt en wat dat voor mogelijke gevolgen kan hebben. Ook het onschuldige alcohol kan nogal wat gevolgen hebben voor de vruchtbaarheid. Alcohol vermindert bij de man het aantal zaadcellen, maakt ze traag en verhoogt het aantal abnormale zaadcellen. Als een man echt alcoholist is, kan hij tot 80% steriel raken omdat alcohol de zaadballen vergiftigt. Een weekend lekker doorzuipen heeft na twee maanden nog altijd invloed op de kwaliteit van de zaadcellen. Het goede nieuws is, dat na drie maanden zonder alcohol, het zaad bij de man weer op peil en gezond is.
Naast voeding is stress een andere mogelijke oorzaak die een zwangerschap in de weg kan staan. Het verband tussen stress en vruchtbaarheid staat uitgebreid beschreven in het boek Het Nieuwe Zwanger Worden.
Hormonen, de pil en medicatie
Heb je de pil geslikt of slik je bijvoorbeeld iets voor je schildklier? Heb je in het verleden veel corticosteroïden (bijnierschorshormonen) gehad? Het kan goed zijn dat door het slikken of smeren van deze hormonen je hormoonbalans verstoord is. En je hormoonhuishouding luistert heel nauw, zeker als je zwanger wilt worden. Kunstmatig hormonen van buitenaf toevoegen, kan er zo voor zorgen dat het zwanger worden moeilijker is dan je dacht.
Eén van de manieren om je lichaam na de pil of het slikken van andere medicatie weer op orde te brengen is een homeopatische detox of ontstoringskuur.
Met voeding en het verminderen van stress kun je al veel zelf doen om je hormonen weer in balans te krijgen.
Je vruchtbaarheid zelf verhogen
Heb je een onregelmatige cyclus?
De meeste vrouwen kunnen niet echt de klok gelijk zetten op hun menstruatie en dus ook niet op hun eisprong. Als je cyclus precies 28 dagen duurt en als je eisprong op de helft daarvan zit, dan behoor je tot de kleine groep van vrouwen met een perfecte cyclus. Maar als je cyclus een paar dagen korter of langer duurt, mag je ook niet mopperen. Ben je erg onregelmatig ongesteld, bijvoorbeeld de ene keer na 20 dagen en de andere keer na 40 dagen, dan is het moment van je eisprong natuurlijk ook niet te voorspellen.
En los ervan dat dit onhandig is als je zwanger wilt worden, is er waarschijnlijk meer aan de hand met je hormoonhuishouding. Het is daarom altijd slim om te zorgen dat je hormoonhuishouding op een natuurlijke manier weer regelmatig gaat verlopen.
Het herstellen van je cyclus is niet heel makkelijk maar in veel gevallen zeker niet onmogelijk. Met voeding en het verminderen van stress kun je al veel zelf doen om je hormonen weer in balans te krijgen. Afhankelijk van de oorzaak van de verstoring kun je ook met yoga, met acupunctuur of met klassieke homeopathie aan de slag.
Het beste is een combinatie van een paar van deze mogelijkheden. Want als je een erg onregelmatige cyclus hebt is dat vaak een gevolg van meerdere oorzaken, zowel lichamelijk als geestelijk.
Charting
Het bijhouden van je cyclus noemen we een chart. In dit artikel van Ingefleur lees je er alles over.
Emotionele factoren
Emotionele factoren
Als je kijkt naar onvruchtbaarheid, dan ligt globaal bij 30% van de stellen de oorzaak bij de vrouw, bij 30% bij de man en bij 30% bij allebei. Bij 10% van de stellen kunnen de artsen geen oorzaak vinden. Als de oorzaak bij de vrouw ligt, dan kunnen er verschillende lichamelijke dingen een rol spelen, zoals:
- Problemen met de cyclus
- Afwijkingen aan de eileiders en de baarmoeder
- Problemen met het baarmoederhalsslijm
- Endometriose
- Andere ernstige ziektes
Als de oorzaak bij de man ligt dan kunnen er ook een hele reeks lichamelijke oorzaken zijn, die uiteindelijk leiden tot te weinig gezond sperma.
Naast alle fysieke problemen, kunnen ook emotionele factoren een zwangerschap in de weg staan. Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan om problemen met seksualiteit of om stress. Maar… Er is nog een heel andere emotionele factor, waar bijna niemand bij stil staat, maar die soms een doorslaggevende rol speelt. Die factor heeft te maken met de vragen: ‘Wil ik écht wel zwanger worden?’ en ‘Ben ik er wel aan toe?’
Wil je écht zwanger worden?
Nu denk je misschien: ‘Dat zijn best wel domme vragen. We proberen al een jaar zwanger te worden, dus natúúrlijk willen we een kindje, natúúrlijk zijn we er aan toe!’
Voor je nu boos wordt op me, zal ik je het verhaal vertellen van Jeanine en Wim.
Jeanine en Wim wilden samen heel graag kinderen en waren heel verdrietig dat het al twee jaar niet lukte. Ook een paar IVF-pogingen waren op niets uitgelopen. Dat was wat ze mij aan het begin van ons gesprek vertelden. Maar na anderhalf uur praten, zat er een heel andere Jeanine voor me. Ik zag een vrouw van 31 die haar tranen probeerde te drogen, nadat ze allemaal pijnlijke herinneringen had opgehaald. Over hoe haar moeder er nooit was toen ze van de basisschool thuis kwam. Dat ze zo bang was voor de onvoorspelbare woede-aanvallen van haar moeder dat ze dikwijls uit school niet naar huis durfde te gaan. Dat ze ’s avonds uren wakker bleef en pas in slaap durfde te vallen als het stil was op de slaapkamer van haar moeder.
En nu wilde Jeanine zo graag een eigen gezinnetje om het allemaal goed te doen en om in te halen wat ze zelf gemist had… En dat ze zo graag een gezinnetje wilde dat wist Wim, dat wisten haar vriendinnen, dat wist iedereen. Maar dat ze tegelijkertijd met een enorme angst rondliep om hetzelfde te worden als haar moeder, dat wist haar omgeving niet. Sterker nog, ze werd het zich zelf pas echt bewust tijdens het gesprek.
‘Ik kan het niet, ik kan het niet, ik word vast een waardeloze moeder’, snikte Jeanine nog na, nadat het hele verhaal op tafel was gekomen. En Wim? Wim was verbijsterd. Hij wist helemaal niet wat hij moest zeggen. Dit verhaal had hij nog nooit gehoord van Jeanine. Het overviel hem volledig.
Is dit een raar verhaal? Zoiets wat je maar 1x in je leven hoort? Is het zeldzaam?
Nee hoor. Misschien is het in veel gevallen niet zo heftig, maar in het algemeen zijn we ons niet bewust dat er meer is dan alleen datgene wat we aan de buitenwereld laten zien. Terwijl we bewust denken en zeggen dat we heel graag een kindje willen, kan die wens onbewust gesaboteerd worden door onbewuste overtuigingen die heel diep in ons weggestopt zitten.
Maar als je echt naar diepere blokkades voor een zwangerschap op zoek wilt gaan, zul je dat ideaalbeeld voor even moeten vergeten en proberen om heel eerlijk te zijn.
Sterk en gezond
Voorkómen dat je in die valkuil stapt
Als je een half jaar op het juiste moment seks hebt en je bent nog niet zwanger, dan kan dat natuurlijk allerlei oorzaken hebben. Maar naast alle lichamelijke dingen die je kunt gaan uitzoeken, is het belangrijk dat je jezelf die ene vraag durft te stellen: Wil ik echt voor 100% voor een kindje gaan, of voel ik heel af en toe ergens een twijfel? We zijn er vaak erg goed in om die twijfels heel snel weer weg te stoppen. Dat heeft ook te maken met de wereld waarin we leven. Die vraagt van iedereen om toch vooral erg succesvol te zijn. Maar als je echt naar diepere blokkades voor een zwangerschap op zoek wilt gaan, zul je dat ideaalbeeld voor even moeten vergeten en proberen om heel eerlijk te zijn. Misschien lukt dat samen met je partner, dat zou ideaal zijn. Maar heb je het idee dat er dingen in de weg zitten, maar kun je er de vinger niet opleggen, ga dan op zoek naar iemand die je daarbij kan helpen. Je kunt een goede psycholoog of therapeut zoeken die samen met jou op zoek wil gaan naar die saboteur in jou. Ook een klassiek homeopaat kan samen met je op zoek gaan naar een dieperliggende oorzaak en deze met natuurlijke middelen proberen te verhelpen.
Weet wanneer je vruchtbaar bent...
En dan nog een heel praktische kant van de zaak. Als je zwanger wilt worden is het belangrijk dat je op het juiste moment vrijt, dus op het moment dat je vruchtbaar bent. Sommige vrouwen voelen heel precies wanneer ze vruchtbaar zijn. Dat kan een vaag gevoel zijn, maar het kan ook dat je heel duidelijk voelt wanneer er een eitje springt en zelfs of dat links of rechts is. Dit is vaak ook een periode dat je wat energieker voelt en normaal gesproken van nature al meer zin hebt om te vrijen.
Maar het kan ook zijn dat jij niet bent gezegend met zoveel gevoeligheid. Wanneer je wel een regelmatige cyclus hebt zijn er verschillende manier om je vruchtbare dagen te berekenen. In een video van Ingefleur op deze site, hoor je alles wat je op dit gebied moet weten
Een gezonde cyclus en vruchtbaarheid zijn dan een natuurlijk gevolg van het feit dat je algehele gezondheid een stuk beter wordt. En dat is de meest logische weg om aan je vruchtbaarheid te werken.
Je lichaam sterker en gezonder maken
Misschien is jouw cyclus regelmatig, eet je de meeste dagen best gezond, heb je een regelmatig leven en probeer je zo bewust mogelijk met alles om te gaan. Maar toch ben je vaak ziek of heb je chronische klachten. In dat geval is het heel belangrijk om te proberen eerst op een natuurlijke manier aan je gezondheid te gaan werken.
Als je met een zwakke gezondheid wel zwanger zou worden, zou het best wel een zware tijd kunnen worden. Dus: Hoe begin je zo optimaal mogelijk aan je zwangerschap? Er is goed nieuws en er is slecht nieuws als we deze vraag beantwoorden. Het goede nieuws is dat je waarschijnlijk een behoorlijke sprong vooruit kunt maken wat je gezondheid betreft. Het slechte nieuws is dat dit meestal niet vanzelf gaat met één of andere vitamine, een supplement of een lepeltje honing. Daarvoor zit je te ingewikkeld in elkaar.
Het lukt je ook niet met reguliere medicijnen, omdat die vooral zijn gericht op het bestrijden van ziekteverwekkers. En ook al heb je dan even geen last van die ziekte, dat betekent niet dat je sterker en weerbaarder bent geworden. Het op alle gebieden sterk en weerbaar maken is wel het doel van de natuurlijke geneeskunde. Een gezonde cyclus en vruchtbaarheid zijn dan een natuurlijk gevolg van het feit dat je algehele gezondheid een stuk beter wordt. En dat is de meest logische weg om aan je vruchtbaarheid te werken.
In het boek Het Nieuwe Zwanger Worden is een heel hoofdstuk gewijd aan wat je kunt doen om je vruchtbaarheid te vergroten. Onder andere lees je er alles over voeding, vitamines, supplementen, de impact van yoga en andere gezonde technieken.